تذهیب، هنری ظریف و سنتی است که با استفاده از نقوش اسلیمی و ختایی، به تزئین کتب و آثار هنری می‌پردازد. این هنر با ترکیب رنگ‌ها و طلاکاری، جلوه‌ای بی‌نظیر به آثار می‌بخشد.
برای شروع آموزش مهارت تذهیب ، ابتدا باید با مراحل و ابزارهای مورد نیاز آشنا شوید. در ادامه، آموزش‌های مرحله‌به‌مرحله و جامع برای اجرای تذهیب روی کاغذ ارائه می‌شود.
ابزارها و مواد مورد نیاز
برای اجرای تذهیب، به ابزارها و مواد زیر نیاز دارید:
- کاغذ یا مقوا: استفاده از مقوای فابریانو کرم رنگ یا کاغذهای با کیفیت بالا توصیه می‌شود.
- کاغذ کالک: برای انتقال طرح به بوم اصلی.
- مداد: برای طراحی اولیه.
- گواش: رنگ‌های قرمز، لاجوردی، سفید و طلایی.
- قلمو: قلموی ۴ صفر با موی طبیعی سمور یا گربه برای قلم‌گیری.
- راپید یا خودکار مشکی: برای قلم‌گیری خطوط.
- مهره عقیق: برای براق کردن طلاکاری.
- چسب کاغذی: برای ثابت نگه‌داشتن کاغذ کالک.
مراحل اجرای تذهیب روی کاغذ
۱. آماده‌سازی بوم
ابتدا مقوای مورد نظر را به اندازه ۹ در ۱۲ سانتی‌متر برش دهید. این اندازه بستگی به طرح انتخابی شما دارد و می‌تواند بزرگ‌تر یا کوچک‌تر باشد.
۲. انتقال طرح به کاغذ کالک
طرح مورد نظر را روی کاغذ کالک با مداد کپی کنید. دقت کنید که خطوط به وضوح و دقت ترسیم شوند تا در مراحل بعدی مشکلی پیش نیاید.
۳. انتقال طرح به بوم اصلی
کاغذ کالک را با چسب کاغذی روی مقوا ثابت کنید. با استفاده از مهره عقیق یا ابزار مشابه، به آرامی و با فشار مناسب روی تمام خطوط طرح بکشید تا طرح به مقوا منتقل شود. پس از اطمینان از انتقال کامل طرح، کاغذ کالک را بردارید.
۴. طلاکاری
در این مرحله، با استفاده از گواش طلایی، قسمت‌های مورد نظر مانند ساقه‌ها، برگ‌ها و حاشیه‌ها را رنگ‌آمیزی کنید. پس از خشک شدن، با مهره عقیق روی قسمت‌های طلاکاری شده بکشید تا براق شوند.
۵. رنگ‌آمیزی
با استفاده از گواش‌های رنگی، بخش‌های مختلف طرح را رنگ‌آمیزی کنید. توجه داشته باشید که ترکیب رنگ‌های سرد و گرم به تعادل و زیبایی اثر کمک می‌کند.
۶. قلم‌گیری
با استفاده از قلموی ۴ صفر یا راپید ۰.۱ مشکی، دور تا دور طرح را با دقت قلم‌گیری کنید تا خطوط واضح و مشخص شوند.
۷. پرداز
برای ایجاد عمق و جلوه بیشتر، با استفاده از طیف‌های مختلف رنگ، به گل‌ها و برگ‌ها سایه و نور اضافه کنید. این مرحله به اثر شما روح و زندگی می‌بخشد.
نکات مهم در اجرای تذهیب
- انتخاب مقوا: از مقواهای با کیفیت و با بافت مناسب استفاده کنید تا رنگ‌ها به خوبی روی آن بنشینند.
- دقت در انتقال طرح: اطمینان حاصل کنید که طرح به درستی و بدون جابجایی به بوم منتقل شده است.
- استفاده از ابزار مناسب: ابزارهای با کیفیت و مناسب به دقت و زیبایی کار کمک می‌کنند.
- تمرین مداوم: مهارت در تذهیب با تمرین و تکرار به دست می‌آید؛ بنابراین، صبور باشید و به تمرین ادامه دهید.
با پیروی از این مراحل و نکات، می‌توانید آثار تذهیب زیبایی خلق کنید و از این هنر سنتی لذت ببرید.